Μπορεί ένα βιβλίο μυστηρίου να μιλήσει βαθιά στην ψυχή μας;
Ψυχή σύμφωνα με τον Αριστοτέλη σημαίνει εντελέχεια, δηλαδή η δυνατότητα που έχει ένα έμβιο ον να ζει και να κινείται. Η «όψη» της ψυχής αποτελεί ουσιαστικά αυτό που ένα υλικό σώμα θα έπρεπε να είναι. Από την ψυχή είναι που πηγάζει ο σκοπός των «κινήσεων» και η αιτία της ύπαρξης ενός ανθρώπου. Ψυχή ίσον σώμα, κατά κάποιον τρόπο.
Ο Αριστοτέλης διέκρινε στην ψυχή πέντε «δυνάμεις», ή αλλιώς δυνατότητες: τη θρεπτική, που σχετίζεται με τη θρέψη του σώματος· την ορεκτική , δηλαδή την τάση για καθετί καλό· την αισθητική, την ικανότητα της πρόσληψης των πληροφοριών μέσω των αισθήσεων· την κινητική, που εξασφαλίζει τις κινήσεις του σώματος και, τέλος, τη διανοητική, αυτήν που σχετίζεται με την παραγωγή σκέψεων και αποφάσεων. Πώς ένα βιβλίο μυστηρίου μπορεί να συσχετιστεί με αυτά;
Για να φτάσει ένας άνθρωπος σε ένα σημείο ολοκλήρωσης θα πρέπει να εργαστεί πάνω και στις πέντε αυτές δυνάμεις, θα πρέπει να δουλέψει πάνω στις δυνατότητες του ώστε να γίνει η καλύτερη εκδοχή του εαυτού του. Έτσι, θα βρει την ευδαιμονία στο μέτρο που του αναλογεί!
Τι συμβαίνει όμως όταν κάποιος άλλος χρησιμοποιεί την δική μας διανοητική ικανότητα, για να μεταβάλει και να εκμεταλλευτεί τις δυνατότητές μας προς δικό του όφελος; Ίσως αυτό είναι ένα πρόβλημα-κλειδί στις περισσότερες σχέσεις την σύγχρονη εποχή.
Δεν είναι τυχαία η άνθιση της επιστήμης της ψυχιατρικής και της ψυχολογίας, στις οποίες προστρέχουν οι άνθρωποι για βοήθεια και καθοδήγηση. Η ψυχολογία είναι ο τρόπος που το μυαλό μας επηρεάζει, από τις σκέψεις και τις πράξεις μας , τα συναισθήματα , μέχρι και τον τρόπο επικοινωνίας και τη συμπεριφορά μας. Τι γίνεται όμως όταν αυτή η επιστήμη χρησιμοποιείται, όχι για να λύσει τέτοιες ψυχολογικές καταστάσεις, αλλά για να χρησιμοποιήσει τα χαρακτηριστικά τους για να δημιουργήσει ανθρώπους με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και συμπεριφορές;
Μπορεί ένα βιβλίο μυστηρίου να απαντήσει σε αυτά τα δύο ερωτήματα που μόλις θέσαμε; Πιθανότατα όχι. Μπορεί όμως να μας κάνει μέρος μιας ιστορίας που οι ήρωές της παλεύουν να βρουν την άκρη στο νήμα. Μπορεί μέσω της αλληγορίας της να φέρει στο μυαλό μας εικόνες που μας είναι γνώριμες, να μας μεταδώσει συναισθήματα και συμπεριφορές, μέσω των χαρακτήρων του, που μοιάζουν πολύ με συμπεριφορές δικές μας ή ανθρώπων που μας περιβάλλουν!
Πάντα, ένα καλό βιβλίο μας δίνει ερεθίσματα να σκεφτούμε και να αισθανθούμε πέρα απ’ τα τετριμμένα μας και καμία φορά πέρα απ’ τη ζώνη άνεσης μας. Ένας χαρακτήρας με μυστηριώδη αύρα, όπως ο Πήτερ, μπορεί να μας κάνει να δεθούμε μαζί του και ίσως να δικαιολογήσουμε πράξεις που μπορεί να φαίνονται στα μάτια μας ειδεχθείς! Ένας χειριστικός τύπος σαν τον Τόμας μπορεί να μας κάνει να αναλογιστούμε τα δικά μας σκοτεινά, ενίοτε, κίνητρα, τα λάθη μας. Ο μοναχικός Νικόλας ίσως μάς φωτίσει την ανάγκη μας για λίγη ηρεμία και προσωπική γαλήνη. Οι ήρωες των βιβλίων αντανακλούν κομμάτια της ψυχής του συγγραφέα, αλλά, κυρίως, του αναγνώστη.
Το Conspiring Souls είναι ένα βιβλίο μυστηρίου που αφήνει στους αναγνώστες και τις αναγνώστριές του μια γεύση γλυκόπικρη, μια χαρμολύπη, αλλά κυρίως σκέψεις…πολλές σκέψεις! Αλήθεια, ποια είναι η σχέση μας με την δική μας ψυχή και με την ψυχή εκείνων που αγαπάμε ή (έχουμε λόγους να) μισούμε;
Υ.γ. Και ναι, το εν λόγω βιβλίο διαβάζεται απνευστί.
Από τον συγγραφέα Ευριπίδη Μανουσουδάκη
