Άρθρα - απόψεις

Αδελφικός δεσμός: δέσμευση ή απελευθέρωση;

αδελφικός δεσμός

Άννα. Το γλυκό κορίτσι που ερωτεύεται χάρτινους ήρωες και ζει στον μαγικό κόσμο των παραμυθιών. Το καλό παιδί. Που φροντίζει για όλους. Που δεν λέει ποτέ όχι. Που λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας.

Αγγελική. Η ηφαιστειακή θηλυκή ύπαρξη που είναι έτοιμη ανά πάσα στιγμή να καεί στη φωτιά των ονείρων της. Το μαύρο πρόβατο της οικογένειας. Η ασυμβίβαστη. Η επαναστάτρια. Που έρχεται πάντα δεύτερη στην καρδιά των γονιών της – θύμα της σύγκρισης με το πρωτότοκο, εξιδανικευμένο παιδί.

Τις χωρίζουν δέκα χρόνια, οι αντίθετοι χαρακτήρες τους, η μεροληπτική ματιά των γύρω.

Τις ενώνει ο αδελφικός δεσμός. Πόσο ισχυρός είναι; Πόσο τον έχει αλλοιώσει ο διαχωρισμός σε καλό και κακό παιδί; Πώς επηρεάζεται όταν κάνει την εμφάνισή του στο προσκήνιο ο έρωτας; Πώς μπορεί να επιβιώσει όταν η ίδια η ζωή απειλείται;

Ο ιστός των οικογενειακών σχέσεων δεν είναι πάντα ένα όμορφο υφαντό με αρμονικά σχέδια και χρώματα. Συχνά είναι φτιαγμένος με σφιχτοδεμένους, άχαρους κόμπους. Κόμπους που κάθε μέλος της οικογένειας καλείται να λύσει. Όμως, λύνονται οι κόμποι; Και με τι κόστος;

Η ψυχική επένδυση από τους γονείς κατά την παιδική ηλικία παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της ταυτότητας του ατόμου.

Ως κλινική ψυχολόγος και ψυχοθεραπεύτρια πιστεύω, από όσα έχω διαβάσει και έχω δει στην κλινική πράξη, πως όταν ένα παιδί δεν χαίρει της αποδοχής των γονιών του για αυτό που πραγματικά είναι, δύσκολα αποκτά την απαραίτητη αυτοεκτίμηση για να αντεπεξέλθει στις μετέπειτα σχέσεις του με τους Σημαντικούς Άλλους. Έτσι, είτε αναζητά συνεχώς την επιβράβευση και την επιβεβαίωση, χάνοντας πολλές φορές την επαφή με τον αυθεντικό εαυτό του καταργώντας τα θέλω του, είτε, αντίθετα, υιοθετεί ασυνείδητα αυτοκαταστροφικές και συχνά ακραίες συμπεριφορές προκειμένου να επαληθευτεί η άσχημη γνώμη των γονιών του για το άτομό του. Σε κάθε περίπτωση, το ψυχικό αυτό τραύμα καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την εικόνα που έχει το άτομο για τον εαυτό του και την επάρκειά του. 

Το να ξεφύγει κανείς ως ενήλικος από το γονεϊκό βλέμμα δεν είναι πάντα εύκολο. Είναι ένα στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί προκειμένου να υπάρξει πρόσβαση στον αυθεντικό εαυτό.

Θα καταφέρουν τα κορίτσια, η Άννα και η Αγγελική, να αποστασιοποιηθούν από όσα τις καταδυναστεύουν; Θα παραμείνουν ενωμένες ή θα λυγίσουν μπροστά στις επιταγές της κοινωνίας και της οικογένειας; Θα μπορέσουν να κρατηθούν όρθιες και να περπατήσουν στις «διαδρομές ελευθερίας» που καθεμία χάραξε για τον εαυτό της; Θα καταφέρει ο αδελφικός δεσμός να γίνει ισχυρότερος από το ίδιο το οικογενειακό σύστημα που τον δημιούργησε;

 

Αδελφικός δεσμός: δέσμευση ή απελευθέρωση; Οι απαντήσεις στο κοινωνικό μυθιστόρημα της Χριστίνας Σαββάκη Διαδρομές Ελευθερίας