Γιατί κερδίζουν έδαφος τα βιβλία επιστημονικής φαντασίας;
γράφει ο Νίκος Μούρας (Συγγραφέας)
βιβλίο «Ο Γείτονας του Φεγγαριού
Οι ρίζες της επιστημονικής φαντασίας
Τα βιβλία επιστημονικής φαντασίας δεν είναι κάποιο καινούριο trend. Μάλιστα οι ρίζες της φτάνουν ακόμα πιο παλιά από τον «Φρανκενστάιν» της Μαίρη Σέλλεϋ αν αναλογιστούμε τις δύο λέξεις που απαρτίζουν αυτόν τον όρο: Η επιστήμη μπορεί να χαρακτηριστεί ως μια αποτύπωση της ανθρώπινης ευφυίας στον κόσμο.
Εφευρέσεις και ανακαλύψεις ανά τους αιώνες που άλλαξαν και εξέλιξαν την κοινωνία, το άτομο, τον πλανήτη μας τον ίδιο. Και η φαντασία, ένα μοναδικό χαρακτηριστικό, ανεξήγητο ακόμα υπό μία έννοια, που τόσο μεγάλη επίδραση είχε και έχει στην ταυτότητα του είδους μας με τα τόσα θαυμαστά και ποικίλα έργα τέχνης. Τίποτα δεν θα ήταν το ίδιο χωρίς αυτά τα δύο. Συνεπώς, ο όρος επιστημονική φαντασία ενέχει συνολικά κάτι το συναρπαστικό.
Επίσης, η επιστημονική φαντασία δεν είναι κάτι που μπορεί εύκολα να οριστεί, να μπει σε κουτάκια, καθώς διαθέτει απίστευτα μεγάλο εύρος θεματικών και προσεγγίσεων. Σίγουρα, η προηγμένη τεχνολογία και το όραμα του μέλλοντος είναι κάποιες σταθερές του είδους μα πέραν αυτών ο αναγνώστης έχει μπροστά του πολλές επιλογές: Φανταστικές περιπέτειες στο αχανές διάστημα και σε άλλους πλανήτες.
Εξωγήινους πολιτισμούς με παράξενη εμφάνιση, κουλτούρα και απόψεις. Σκοτεινές κοινωνίες που μοιάζουν τόσο άβολα επίκαιρες. Βαθιές ανθρώπινες ιστορίες που λαμβάνουν χώρα σε ένα κοντινό μέλλον. Έπη βουτηγμένα στη φιλοσοφία, την οικολογία, στο τι συνιστά τελικά έναν άνθρωπο, στο πού μπορούμε να πάμε ως είδος. Οι συνδυασμοί είναι πολυάριθμοι και πρωτότυποι. Γι’ αυτό και θεωρώ ότι μπορεί να αγγίξει άτομα όλων των ηλικιών και προτιμήσεων.
Στο παρελθόν, η επιστημονική φαντασία θεωρούταν ένα κατώτερο είδος λογοτεχνίας, μη σοβαρό, που απευθυνόταν σε εφήβους και σε αυτούς που επιθυμούσαν να ξεφύγουν από την πραγματικότητα. Όμως με την πάροδο του χρόνου απέκτησε κύρος και σεβασμό χάρη στην όλο και πιο πολύπλοκη φύση των ιστοριών, των χαρακτήρων και αυτών που πραγματευόταν. Χάρη στην αναγνώριση του ταλέντου των συγγραφέων και στις ιδέες τους που έφτασαν μέχρι και να επηρεάσουν την πραγματική τεχνολογία του κόσμου μας, όπως έγινε με τον Άρθουρ Κλαρκ και τους τηλεπικοινωνιακούς δορυφόρους.
Τα βιβλία επιστημονικής φαντασίας στο σήμερα
Σήμερα, ως είδος, η επιστημονική φαντασία είναι κάτι το σημαντικό, ένα αναπόσπαστο κομμάτι της κοινωνίας μας και αυτό φαίνεται μεταξύ άλλων στα χρήματα που επενδύονται στις μεταφορές βιβλίων στον κινηματογράφο και την τηλεόραση.
Γιατί λοιπόν να διαβάσει κάποιος επιστημονική φαντασία; Γιατί έχει τη δυνατότητα να ψυχαγωγήσει και να προβληματίσει την ίδια στιγμή. Να κάνει τον αναγνώστη από τη μία να χαθεί σε παράξενους κόσμους και από την άλλη να σκεφτεί για πράγματα όπως η κοινωνία, η συνείδηση, η χρήση της τεχνολογίας.
Να ανακαλύψει συγγραφείς που η πρόζα και τα συναισθήματα που βγάζουν δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από τους «παραδοσιακούς». Γιατί διαθέτει βάθος και ποικιλία σε αυτά που πραγματεύεται. Οπωσδήποτε δεν είναι όλες της οι εκφάνσεις για όλους, μα υφολογικά ο καθένας θα βρει κάτι που θα τον ενθουσιάσει και θα τον συγκινήσει. Είμαι βέβαιος γι’ αυτό.
Το κοινό στην Ελλάδα είναι ακόμα ελαφρώς δύσπιστο μα βλέπουμε πως τα τελευταία χρόνια υπάρχει συνεχής άνοδος της φανταστικής λογοτεχνίας και αυτό είναι πολύ θετικό. Ζούμε σε μια περίοδο που είναι ιδανική τόσο για τους υπάρχοντες οπαδούς της επιστημονικής φαντασίας όσο και για εκείνους που ψάχνουν κάτι το διαφορετικό μα εξίσου ποιοτικό.
