Φέτος είχα την χαρά να καταθέσω σε όλους την αγάπη μου για την ποίηση και την ψυχοθεραπεία μέσω της εργασίας μου πάνω στο έργο «Το Κοράκι» του μεγάλου καταραμένου Edgar Allan Poe. Πολλά μπορούν να ειπωθούν για τον δημιουργό κοιτάζοντας τον από ψυχοθεραπευτική οπτική. Τα περισσότερα έχουν αναφερθεί στο παρελθόν και ίσως και να υπάρχουν και κάποια τα οποία δεν έχουν ακουστεί ακόμη μόνο και μόνο εξαιτίας της συνεχούς εξέλιξης στο γνωστικό πεδίο της επιστήμης της ψυχοθεραπείας.
Παρόλα αυτά υπάρχει ένα θέμα που άγγιξα επιδερμικά στο επίμετρο του βιβλίου και θα προσπαθήσω να το αναπτύξω λίγο ακόμη. Οπότε θα ήθελα να εκμεταλλευτώ την ευκαιρία που μου δίνεται για να μιλήσω για έναν από τους πιο δημοφιλείς μύθους πάνω στο θέμα των εξαρτήσεων.
Ο μύθος αυτός είναι η στερεοτυπική πεποίθηση πως ο καλλιτέχνης φαίνεται να κουβαλάει μία κατάρα σαν αντίβαρο του ταλέντου του. Κατάρα είναι συνήθως μία από τις εξαρτήσεις, δηλαδή είτε από ουσία είτε από το διαδίκτυο είτε από τυχερά παίγνια είτε από μία εκ των διατροφικών διαταραχών. Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις αυτή η κατάρα μπορεί να παίρνει τη μορφή μιας ψυχοπαθολογίας ή ενός εκ γενετής φυσικού μειονεκτήματος, που τον κάνει να διαφέρει από τους υπόλοιπους “κανονικούς” ανθρώπους ή ακόμα και ακραίων επιλογών και συμπεριφορών που έχουν ως αποτέλεσμα να συγκρουστεί ο ίδιος με τις νόρμες της εκάστοτε εποχής και τις περισσότερες φορές να περιθωριοποιηθεί, αφήνοντας την καλλιτεχνική του προσφορά στο παρασκήνιο. Με απλά λόγια αυτή η κοινωνική -πια- ενδοβολή υποστηρίζει πως ο ταλαντούχος καλλιτέχνης δε μπορεί να είναι σωματικά, γνωσιακά, συναισθηματικά ή συμπεριφορικά υγιής, υπαινισσόμενη πως αναπόφευκτα έχει κάποια βλάβη σε -τουλάχιστον- ένα από τα παραπάνω συστήματά του.
Έχω την ισχυρή πεποίθηση πως δεν υφίσταται τέτοιο αντίβαρο. Για κάθε Jackson Pollock, Joaquin Phoenix, Vincent Van Gogh και Mae West υπάρχει μία Μελίνα Μερκούρη, ένας David Lynch, μία Ingrid Bergman και ένας Μίμης Πλέσσας που μπορούν να επιβεβαιώσουν πως, και δίχως τα παραπάνω, δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από τους πρώτους, ούτε σε ταλέντο ούτε σε συνολική προσφορά στις τέχνες. Εδώ επιθυμώ να ξεκαθαρίσω πως σε καμία περίπτωση δε θα ήθελα να μειώσω την πρώτη ομάδα καλλιτεχνών, παρά μόνο να καταδείξω την ανακρίβεια του προαναφερόμενου αξιώματος
Πιστεύω πως ένα τέτοιο στερεότυπο δεν διευκολύνει ούτε τον καλλιτέχνη ούτε την κοινωνία στην οποία ζει και δημιουργεί. Αντίθετα, σε κάποιες περιπτώσεις λειτουργεί σαν αυτόματη ταμπελοποίηση του τύπου “Αν είναι καλλιτέχνης, κάποια λόξα θα έχει”. Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις μπορεί να λειτουργήσει σχεδόν σουρεαλιστικά, επιτρέποντας στον καλλιτέχνη παραβατικές αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές με τη σκέψη πως μπορεί να αποτελούν καύσιμα για την δημιουργική του έμπνευση και ικανότητα. Όπως και να έχει, φαίνεται πως το αντίβαρο του ταλέντου του, μάλλον περισσότερο με βάρος αρχίζει να μοιάζει.
Τελειώνοντας, θέλω να πω πως συγκεκριμένα για τον τομέα των εξαρτήσεων, πιστεύω πως ο εξαρτημένος καλλιτέχνης δεν χρειάζεται ούτε οίκτο ούτε θαυμασμό. Ο εξαρτημένος καλλιτέχνης χρειάζεται υποστήριξη και αγάπη. Αλλά τελικά αν κάποιος δεν είναι ούτε εξαρτημένος ούτε καλλιτέχνης, άραγε χρειάζεται κάτι λιγότερο;
