Ο φόβος και η δύναμη της ελπίδας
Ο φόβος, είναι μια συναισθηματική κατάσταση, μια φυσική αντίδραση του ανθρώπου απέναντι στον κίνδυνο. Ο φόβος μπορεί να προστατεύσει τον οργανισμό μας από επικίνδυνες καταστάσεις ή να τον προετοιμάσει για αντίδραση σε απειλές.
Το αίσθημα που προκαλεί ο φόβος είναι ανησυχία, αναστάτωση και σε πολλές περιπτώσεις μετατρέπεται σε πανικό και αντίδραση μάχης ή φυγής. Σε περιπτώσεις που αφήσουμε τον φόβο να πάρει τον έλεγχο, καταλήγουμε να αποφεύγουμε καταστάσεις που μας προκαλούν αυτά τα συναισθήματα.
Ενώ ο μηχανισμός του φόβου έχει ως μοναδικό του κίνητρο την προστασία και την επιβίωση μας, είναι συχνό φαινόμενο ο φόβος να μας σταματά από το να κάνουμε πράγματα που θέλουμε, σπαταλώντας χρόνο και ενέργεια αποφεύγοντας έναν αόρατο κίνδυνο.
Ζούμε σε μια εποχή που το φαινόμενο αυτό είναι πιο συχνό από ότι περιμέναμε. Η πανδημία είχε καταστροφικές συνέπειες εφόσον το συναίσθημα του φόβου ήταν η μόνη σταθερά για την πλειοψηφία των ανθρώπων παγκοσμίως.
Ο φόβος, την εποχή του κορονοϊού, δεν ήταν απλά ένα συναίσθημα ή μια αντίδραση του οργανισμού στον κίνδυνο. Ήταν η βασική συνθήκη πάνω στην οποία λειτουργούσε και έπαιρνε αποφάσεις ολόκληρη η κοινωνία. Πράγματα που στο παρελθόν ο ανθρώπινος εγκέφαλος αναγνώριζε ως φυσιολογικά αναγνωρίστηκαν ως απειλή και πράγματα τα οποία μας έδιναν χαρά και απομάκρυναν το συναίσθημα του φόβου, όπως η επαφή με άλλους ανθρώπους, βαφτίστηκαν απαγορευμένα.
Ο φόβος έγινε κυρίαρχος, σε συνδυασμό με τον μεγαλύτερο εχθρό μας εκείνη την περίοδο, τον χρόνο. Η ζωή βρέθηκε ξαφνικά σε παύση, καλυμμένη από το πέπλο του φόβου, και εμείς περιμέναμε μια ημερομηνία, έναν χτύπο στον ρολόι για το πότε θα είναι και πάλι ασφαλές να βγούμε έξω, και να συνεχίσουμε να ζούμε.
Αυτή η κυριαρχία του φόβου και του χρόνου, ενέπνευσε και τους δυο βασικούς αντι-ήρωες στο Ταξίδι της Ελπίδας. Ο Χρόνος κλέβει τον μανδύα της Αγάπης και ο Φόβος κυριεύει κλέβοντας το πολύτιμο κοχύλι της Ελπίδας, το μόνο μέσο που της επιτρέπει να ταξιδεύει.
Όταν δεν υπάρχει τρόπος να ξεφύγεις από τον φόβο, και ο χρόνος βρίσκεται σταματημένος, τι μπορείς να κάνεις για να κερδίσεις; Η απάντηση στο βιβλίο είναι ξεκάθαρη, όσο ξεκάθαρη είναι και στην ίδια την ζωή. Να ελπίζεις. Η μόνη δύναμη που νικάει τον φόβο και μπορεί να ξανακάνει τα γρανάζια του χρόνου να κυλήσουν είναι η ελπίδα.
Τι είναι ελπίδα; Ελπίδα είναι η προσδοκία μιας θετικής κατάστασης ή εξέλιξης για το μέλλον. Ελπίδα είναι η κινητήρια δύναμη που ωθεί τους ανθρώπους να αντιμετωπίζουν τις δύσκολες καταστάσεις της ζωής περιμένοντας το φως στο τέλος του τούνελ.
Σε αντίθεση με τον φόβο που είναι συναίσθημα παρωδικό και ωθούμενο από ορατούς ή αόρατους κινδύνους, η ελπίδα δεν είναι προσωρινή συναισθηματική κατάσταση αλλά μια πεποίθηση που έχει τις ρίζες της στις αξίες και ιδανικά του ανθρώπου.
Η ελπίδα είναι μια ισχυρή δύναμη που συνοδεύεται από πίστη, ώθηση, και δράση προς μια αλλαγή. Η υπομονή, η αντοχή και η επιμονή σε δύσκολες και αποκαρδιωτικές συνθήκες είναι τα μέρη που η ελπίδα συνήθως ανθίζει. Θα την βρούμε σε στιγμές που όλα φαίνονται να έχουν τελειώσει και η μάχη έχει χαθεί. Στο πιο βαθύ σκοτάδι της ανθρώπινης ψυχής, η ελπίδα είναι το κλαδάκι που ανθίζει και μας ξυπνάει, μας κινητοποιεί και μας βγάζει από το αδιέξοδο του φόβου.
Η ελπίδα και η πίστη είναι εφάμιλλες έννοιες. Ελπίδα είναι η πίστη στον εαυτό μας και η αισιοδοξία πως το φως πάντα νικάει το σκοτάδι. Συνολικά λοιπόν, η ελπίδα ενισχύει όχι μόνο την ανθρώπινη αντοχή σε αντίξοες συνθήκες αλλά και την αισιοδοξία. “Το ταξίδι της Ελπίδας” αποτυπώνει ακριβώς αυτή τη φύση της ελπίδας να βρίσκεται σε μόνιμη κίνηση και δράση, σε αντίθεση με τον ακινητοποιημένο φόβο.
Η δύναμη της Ελπίδας είναι η ικανότητα της να ταξιδεύει από μέρος σε μέρος, να συναναστρέφεται με ανθρώπους και να βοηθάει να εξομαλυνθούν οι ανθρώπινες δυσκολίες. Η Ελπίδα ταξιδεύει με το νερό γιατί είναι δύναμη ζωτικής σημασίας, ανεξάντλητη, αέναα εξελισσόμενη και κινούμενη. Χρειάζεται το φως και στοιχεία της φύσης, και φυσικά είναι βαθιά ριζωμένη στις καρδιές των παιδιών τα οποία έχοντας μειωμένο το φίλτρο του φόβου βλέπουν πάντα το φως στο βάθος κάθε δυσκολίας.
Πως μπορούμε λοιπόν να κερδίσουμε τους μεγαλύτερους μας φόβους; Η απάντηση είναι πολύ απλή στη θεωρία, και ταυτόχρονα πολύ πιο δύσκολη στην εφαρμογή της. Εστιάζοντας όλη μας την προσοχή στην δύναμη της ελπίδας. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως η ελπίδα πέρα από κίνητρο είναι και ελευθερία. Η ελευθερία μας δίνει επιλογές που ο φόβος συνήθως απομονώνει.
Όταν εστιάζουμε στις επιλογές μας, όταν δούμε το κάθε εμπόδιο ως μια δυνατότητα αλλαγής και ανακατεύθυνσης, μια ευκαιρία εξέλιξης και μάθησης, τότε ο φόβος εξαφανίζεται από την θέση του οδηγού στη ζωή μας. Το τιμόνι βρίσκεται και πάλι στα χέρια μας και οι επιλογές απλώνονται ξεκάθαρα μπροστά μας.
Όταν επιλέγουμε να δούμε την κάθε κατάσταση ως ανακατεύθυνση και όχι ως εμπόδιο, τότε η ελπίδα γίνεται μόνιμος μας συνοδοιπόρος και ο φόβος περιορίζεται στον ρόλο που είναι προορισμένος να έχει, να μας προστατεύει από πιθανούς κινδύνους.
Δεν χρειάζεται να κερδίσουμε τους μεγαλύτερους μας φόβους για να είμαστε ελεύθεροι. Το μόνο που χρειάζεται είναι να τους δούμε κατάματα, να αφήσουμε τα μάτια μας να προσαρμοστούν στο σκοτάδι τους και να επιλέξουμε να ανάψουμε μόνοι μας το φως που θα μας οδηγήσει στο σωστό μονοπάτι. Κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να σταματήσει να φοβάται, και ούτε θα έπρεπε.
Ο φόβος μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμος σύμμαχος σε ορισμένες συνθήκες, να αποτρέψει κινδύνους και αποβεί σωτήριος. Αρκεί να θυμόμαστε πως σύμβουλος μας δεν ορίζεται από την φύση του να γίνει ποτέ. Από την άλλη, αν βαδίζουμε με σύμβουλο μας την ελπίδα και ενισχύουμε, μέρα με την μέρα, την πεποίθηση και την πίστη πως όσες δυσκολίες και να κριθούμε να αντιμετωπίσουμε έχουμε την δύναμη, την αντοχή και την ικανότητα να τις ξεπεράσουμε, τότε θα είμαστε πραγματικά ελεύθεροι.
-Ευαγγελία Κλαζίδου, συγγραφέας του βιβλίου «Το ταξίδι της Ελπίδας»
