Εν όψει πολλών παγκόσμιων κρίσεων βρίσκεται αντιμέτωπη η ανθρωπότητα, σύμφωνα με τον συγγραφέα του μυθοστορήματος επιστημονικής φαντασίας “Μετοίκηση”. Άλλωστε η επιστημονική φαντασία μοιάζει σήμερα πιο κοντά από ποτέ!
Συχνά η πραγματικότητα ξεπερνά τη φαντασία. Συχνά, πολύ συχνά πλέον η επιστημονική φαντασία βρίσκεται ανοχύρωτη μπροστά σ’ αυτό που συμβαίνει. Σ’ αυτή την πανδημία.
Ο Στέλιος Μαρμελούδης μιλά για μία μετοίκηση από τον χωρίς φυσικούς πόρους πλανήτη Άλβιον, σε μια περιοχή του Σύμπαντος όπου θα υπάρχει μέλλον.
Την ίδια ώρα, επιστημονικές ομάδες απ’ όλο τον κόσμο συνδυάζουν τα «συμπτώματα» της κλιματικής κρίσης, της μείωσης των φυσικών πόρων και του ξεσπάσματος της πανδημίας για να διαγνώσουν αυτό που έχουν προβλέψει πολλοί συγγραφείς του φανταστικού: Ο πλανήτης Γη έχει φτάσει στα όριά του και μαζί μ’ αυτόν, η Ανθρωπότητα.
Η συζήτηση με τον συγγραφέα Στέλιο Μαρμελούδη γύρω από το βιβλίο του η Μετοίκηση είναι αποκαλυπτική:
-ΕΡ: Στο βιβλίο σας περιγράφετε τη μετοίκηση ως τη μοναδική λύση για έναν πολιτισμό που έχει φτάσει στα όριά του και για έναν πλανήτη που έχει καταναλώσει τους φυσικούς του πόρους. Πιστεύετε ότι κάτι τέτοιο μπορεί στ’ αλήθεια να συμβεί στη Γη;
-ΑΠ: Πιστεύω πως στο μακρινό μέλλον, ο άνθρωπος θα στραφεί στην αποίκηση ξένων πλανητών, είτε με τη μορφή του ξεριζωμού και για λόγους επιβίωσης, είτε με τη μορφή της επεκτατικής πολιτικής και της εξερεύνησης. Οι σύγχρονες κοινωνίες σύντομα θα έρθουν αντιμέτωπες με παγκόσμια προβλήματα όπως η κλιματική αλλαγή, η λειψυδρία, η ερημοποίηση ολόκληρων περιοχών, η περιβαλλοντική υποβάθμιση και ο υπερπληθυσμός. Όλα τα παραπάνω θα οδηγήσουν αναπόφευκτα σε συγκρούσεις και στην αναζήτηση νέου χώρου. Αν λάβουμε υπόψιν και την αλματώδη ανάπτυξη της τεχνολογίας και των θετικών επιστημών, η προσέγγιση άλλων πλανητών θα αποτελέσει μία αναμφισβήτητη λύση.
-ΕΡ: Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας συγγραφείς και από ποιους πιστεύετε ότι έχετε επηρεαστεί;
-Απ: Η επιστημονική φαντασία και ιδιαίτερα οι δυστοπίες είναι λογοτεχνικά είδη που λατρεύω και με έχουν επηρεάσει περισσότερο. Η λίστα με τους συγγραφείς είναι ευτυχώς μεγάλη. Από την κορυφή δεν θα μπορούσαν να λείπουν ο George Orwell με το «1984», και ο Aldus Huxley με τον «Θαυμαστό Καινούργιο Κόσμο». Σύγχρονοι συγγραφείς που συμπληρώνουν τη λίστα είναι η Margaret Atwood, ο Pierce Brown και ο Sigler Scott. Όμως, η συγγραφέας που έχει επηρεάσει περισσότερο τη συγγραφική μου ταυτότητα είναι η κα. Ευλαμπία Τσιρέλη, καθώς είχα την τύχη να είναι η μέντοράς μου στα πρώτα μου συγγραφικά βήματα.
-ΕΡ Περιγράψτε μας λίγο την υπόθεση της Μετοίκησης.
-Απ: Ο πλανήτης Άλβιον έχει καταστραφεί ολοσχερώς από την αλόγιστη χρήση ορυκτών πόρων και από έναν πόλεμο για τον έλεγχο των περιοχών εξόρυξής τους. Οι επιζήσαντες κατοικούν σε ένα υπόγειο πυρηνικό καταφύγιο υπό αυστηρούς κανόνες διαβίωσης και στο χείλος της εξαφάνισης. Η μετοίκηση σε έναν άλλον πλανήτη μοιάζει με μονόδρομο. Σύντομα, οι τελευταίοι Αλβιανοί αποφασίζουν να στείλουν μια ερευνητική αποστολή στον γειτονικό πλανήτη Ίοντορ, με την ελπίδα να ανακαλύψουν τη γη της επαγγελίας για να οικοδομήσουν ένα καλύτερο και στέρεο αύριο. Ο Όριθ και τα υπόλοιπα μέλη της αποστολής θα ταξιδέψουν και θα έρθουν αντιμέτωποι τόσο με το άγνωστο περιβάλλον του Ίοντορ, όσο και με τους ίδιους τους εαυτούς τους, καθώς και με τις δύσκολες αποφάσεις που θα πρέπει να παρθούν και τα ηθικά διλήμματα. Στην ουσία, πρόκειται για ένα βιβλίο ενός αγώνα επιβίωσης, μιας κραυγής για ζωή ενός ετοιμοθάνατου πολιτισμού.
-ΕΡ Το θέμα αυτό, της μετοίκησης σε άλλον πλανήτη έχει αρχίσει να ακούγεται δειλά και όχι μόνο σε επίπεδο επιστημονικής φαντασίας. Πιστεύετε ότι η κλιματική κρίση έχει προκαλέσει τέτοιες συζητήσεις;
-Απ: Η κλιματική αλλαγή αποτελεί αναμφισβήτητα ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα του σύγχρονου κόσμου. Η εξαφάνιση ή η ερημοποίηση ολόκληρων περιοχών είναι μερικές από τις προβλέψεις των επιστημόνων. Η ανάγκη για ένα βιώσιμο περιβάλλον και για περισσότερο χώρο οδηγούν αναπόφευκτα σε σκέψεις για μετοίκηση σε άλλους πλανήτες. Εξάλλου, οι ανθρώπινες κοινωνίες δρούσαν ανέκαθεν με επεκτατικές πολιτικές, εις βάρος οικοσυστημάτων ή άλλων κοινωνιών, όταν έρχονταν αντιμέτωπες με προβλήματα όπως η έλλειψη πόρων ή η ανάγκη για περισσότερη γόνιμη γη. Οι αποικιοκρατίες της περιόδου του 15ου-20ου αιώνα αποτελούν κλασικά παραδείγματα της ιστορίας του ανθρώπου.
-ΕΡ Αυτό που συμβαίνει με την πανδημία και τον τρόπο που έχει επηρεάσει την παγκόσμια κοινότητα έχει δημιουργήσει πρόσφορο έδαφος σε θεωρίες συνομωσίας, αλλά και σε σενάρια επιστημονικής φαντασίας. Εσείς θα μπορούσατε να εμπνευστείτε από το ξέσπασμα της πανδημίας;
-Απ: Η έμπνευση βρίσκεται παντού γύρω μας, ιδιαίτερα σε εποχές που η ανθρωπότητα έρχεται αντιμέτωπη με παγκόσμιες κρίσεις. Για παράδειγμα, η Μετοίκηση αποτελεί μια ιστορία που έχω εμπνευστεί από γεγονότα όπως η κλιματική αλλαγή, οι πυρκαγιές σε μεγάλες δασικές εκτάσεις όπως στον Αμαζόνιο, αλλά και κοινωνικά προβλήματα, όπως οι τρομοκρατικές επιθέσεις και το προσφυγικό. Η πανδημία και οι αντιδράσεις της σύγχρονης κοινωνίας απέναντι σε αυτή την απειλή, μπορεί να αποτελέσει σίγουρα πηγή έμπνευσης για έργα επιστημονικής φαντασίας, αλλά και για άλλα είδη λογοτεχνίας.
-ΕΡ Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με την επιστημονική φαντασία; Υπάρχει πιστεύετε στη Θεσσαλονίκη μια… σχολή ή μια τάση που εκφράζεται; Με ποιον, κατά τη γνώμη σας, τρόπο γίνεται αυτό; Η πόλη δημιουργεί το κατάλληλο κλίμα –περιβάλλον για τον χώρο του Φανταστικού;
Απ: Η επιστημονική φαντασία είναι ένα είδος που ανακάλυψα ότι μου ταιριάζει και ότι μπορώ να γράψω κατά τη φοίτηση μου στο Εργαστήριο Συγγραφής και Επιμέλειας Κειμένου «Imaginarium» της Ευλαμπίας Τσιρέλη. Στο συγκεκριμένο εργαστήρι συγγραφής εξασκηθήκαμε σε όλα τα είδη της λογοτεχνίας του Φανταστικού, πάντα υπό την καθοδήγηση της διδάσκουσας. Η λογοτεχνία του Φανταστικού έχει γνωρίσει άνθιση τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα και κατά επέκταση και στη Θεσσαλονίκη, ιδιαίτερα με τη διοργάνωση φεστιβάλ, όπως το “Fantasticon”, το “Fantasmagoria” και την “ComiCon”, καθώς και με τη σύνθεση εργαστήριων συγγραφής και λεσχών ανάγνωσης. Η ακράδαντη αλήθεια είναι ότι η λογοτεχνία του Φανταστικού έχει εισβάλει στα σπίτια μας και εκφράζει την ανάγκη μας να ξεφύγουμε από τα αυστηρά και στενά όρια της σύγχρονης πραγματικότητας και να ζήσουμε περιπέτειες και γεγονότα που υπό κανονικές συνθήκες θα μας ήταν αδύνατον.
Δείτε το βιβλίο εδώ
Γράφει η Στελίνα Μαργαριτίδου.
Πηγή Thinkfree.gr